W przypadku transportu długodystansowego wydatki na paliwo stanowią od 35 do 40% całkowitego kosztu posiadania pojazdu tzw. TCO (Total Cost of Ownership). Sposobów na zmniejszenie zużycia paliwa w transporcie drogowym jest wiele.
Nie wszystkie sposoby obniżania zużycia paliwa przez pojazd są łatwe w realizacji i przynoszą długotrwałe afekty. Warto jednak próbować, ponieważ przekładają się one zarówno na wymierne korzyści ekonomiczne, jak i te dla środowiska naturalnego. Według danych Komisji Europejskiej samochody ciężarowe powyżej 3,5 t dmc. i autobusy odpowiadają za 25% ogólnej emisji CO2 powodowanej przez transport drogowy. W latach 1990–2010 emisja CO2 przez tego rodzaju pojazdy wzrosła o 36%. Obecnie działania Unii Europejskiej zmierzają do ograniczenia do roku 2050 emisji gazów cieplarnianych – w tym CO2 w całym sektorze transportowym o 60% w porównaniu ze stanem z roku 1990.
Zdecydowanie najbardziej skuteczną metodą ograniczenia emisji CO2 przez silniki spalinowe jest… ograniczenie ich apetytu na paliwo. O tym, jak wielki postęp dokonał się w tym zakresie, najlepiej świadczy to, że od 1965 r. średnie zużycie paliwa na 1 tonokilometr w przypadku transportu ciężarowego zmniejszyło się o około 60% (w tym czasie w życie weszło 6 norm emisji spalin).
Mniejszy opór
Warto podkreślić, że zarówno podczas niedawnej prezentacji zmodernizowanego Iveco Stralis, jak i premiery najnowszej Scanii serii S i R przedstawiciele obu firm akcentowali, że podczas prac badawczych istotnym zagadnieniem była kwestia zmniejszenia oporu powietrza.
Przypomnieć należy, że z sytuacją, w której projektanci ciężarówek wiele uwagi poświęcali sprawom redukcji współczynnika oporu powietrza, branża miała już do czynienia w latach 80. ubiegłego wieku. To wówczas powszechne stały się badania w tunelach aerodynamicznych. Efektem tych działań było wprowadzenie wielu elementów zewnętrznych redukujących opór powietrza, np. bocznych i dachowych deflektorów (owiewek) czy zintegrowanych z kabinami zderzaków. Przez ostatnie dwie dekady niektóre z tych poprawiających aerodynamikę elementy zostały nieco zapomniane przez klientów. Taki los spotkał m.in. instalowane między pierwszą a kolejną osią/osiami osłony boczne. W ostatnim czasie wyraźnie widoczny jest jednak powrót do rozwiązań konstrukcyjnych i wyposażenia dodatkowego poprawiającego aerodynamikę pojazdu i kompletnych zestawów. Dowodem na to jest oferowanie przez wszystkich liczących się producentów ciągników siodłowych kompletnych zestawów osłon redukujących współczynnik oporu powietrza. Podobne rozwiązania ograniczające opór powietrza oferują także producenci naczep używanych w transporcie długodystansowym. Przykładem takiego rozwiązania jest układ deflektorów OptiFlow Tail firmy Wabco przeznaczonych do montażu w naczepach furgonowych. Według danych Wabco wykorzystanie tylnych spoilerów pozwala zmniejszyć zużycie paliwa przez zestaw o około 1,1 l/100 km i zredukować o około 2,8 t roczną emisję CO2 do atmosfery.