Zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) 2016/403 z dnia 18 marca 2016 r., uzupełniającym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009, w odniesieniu do klasyfikacji poważnych naruszeń przepisów unijnych mogących prowadzić do utraty dobrej reputacji państwa członkowskie miały obowiązek wdrożyć unijne standardy do końca 2016 r., tak by od 1 stycznia 2017 r. mogły być w praktyce stosowane.
Z raportu przygotowanego w kwietniu 2018 r. wynika, że większość krajów członkowskich UE w terminie przystosowała swoje ustawodawstwo do unijnych wymagań – jednym z niechlubnych spóźnialskich jest Polska, która dopiero w połowie kwietnia 2018 r. przekazała projekt ustawy do Sejmu w celu dalszego procedowania.
Jak łatwo się domyślić, pośpiech oraz presja czasu związana z ponad 12-miesięcznym opóźnieniem spowodowały, że projekt wywołał wiele obaw i zastrzeżeń branży transportowej, a wątpliwości związane z jej stosowaniem mają nawet przedstawiciele organów kontrolnych.
Wymagania Unii Europejskiej
Założeniem było opracowanie i wprowadzenie obowiązującego w całej Unii jednego, wspólnego systemu jasno wskazującego rangę naruszenia, jakiego dopuścić się mogą zarówno kierowcy, zarządzający transportem, jak i przewoźnicy. Rozporządzenie 403/2016 zawiera 3 załączniki, w których enumeratywnie wymieniono naruszenia oraz poziom przewinienia, który będzie jednolity we wszystkich krajach członkowskich. Dla przykładu: zgodnie z załącznikiem III, grupa 2, kolumna G1 − instalacja i korzystanie z niehomologowanego tachografu traktowane będzie jako niebezpieczne naruszenie (NN). Przekroczenie pewnej liczby naruszeń wynikającej z przelicznika wykrytych naruszeń względem liczby zatrudnionych pracowników może doprowadzić do wszczęcia procedury sprawdzającej tzw. dobrą reputację przewoźnika, a w konsekwencji nawet do cofnięcia licencji na przewóz rzeczy.
W grupie naruszeń niebezpiecznych znalazły się także m.in.
- Posługiwanie się przez kierowcę sfałszowaną kartą kierowcy.
- Przekroczenie dziennego czasu prowadzenia pojazdu, wynoszącego 9 godz., o 50% lub więcej bez przerwy lub jakiegokolwiek odpoczynku trwającego co najmniej 4,5 godz.
- Przekroczenie tygodniowego czasu prowadzenia pojazdu o 25% lub więcej.
- Przekroczenie maksymalnego całkowitego czasu prowadzenia pojazdu w ciągu dwóch kolejnych tygodni o 25% lub więcej.
- Posługiwanie się przez kierowcę kartą kierowcy, która nie jest jego własną kartą (uznawane za prowadzenie pojazdu bez karty kierowcy).
- Posługiwanie się przez kierowcę kartą kierowcy, która została wydana na podstawie fałszywych oświadczeń lub sfałszowanych dokumentów (uznawane za prowadzenie pojazdu bez karty kierowcy).
- Korzystanie z nielegalnego urządzenia, które może zmieniać zapisy tachografu.
- Fałszowanie, ukrywanie, likwidowanie i niszczenie danych zarejestrowanych na wykresówkach lub przechowywanych i wczytanych z tachografu lub karty kierowcy.
- Przekroczenie maksymalnej dopuszczalnej masy całkowitej dla pojazdów kategorii N3 o ponad 20% (np. ponad 48 t dmc. ciągnika i naczepy).
- Kierowanie pojazdem bez ważnego poświadczenia przeprowadzenia badania zdatności do ruchu drogowego wymaganego przez prawo UE.
Ponadto ujednolicenie systemu naruszeń ma na celu umożliwienie spójnego tworzenia bazy danych przez organy kontrolne w ramach tzw. European Register of Road Transport Undertakings (ERRU), czyli systemu informatycznego, do którego wpisywane będą wszystkie naruszenia, jakich dopuścił się kierowca (a w konsekwencji przewoźnik), w którymkolwiek kraju należącym do UE. Odpowiednikiem ERRU w Polsce jest KREPTD, czyli Krajowy Rejestr Elektroniczny Przedsiębiorców Transportu Drogowego, który został stworzony i uruchomiony z końcem 2017 r., a od wejścia w życie projektu ustawy UC90 organy kontrolne będą wpisywać do niego wszystkie naruszenia, które zostały wymienione w rozporządzeniu 403/2016.
