W ciągu 12 miesięcy 2023 r. w Polsce zarejestrowano 1821 nowych autobusów i minibusów. Wynik cieszy, ponieważ jest to wzrost liczby rejestracji o 59,7% w stosunku do 2022 r.
Prezentowane w dalszej części artykułu dane liczbowe w odniesieniu do Unii Europejskiej pochodzą z danych publikowanych przez ACEA, czyli Zrzeszenie Europejskich Producentów Samochodowych. Wszystkie szczegółowe wyniki sprzedaży w Polsce zaczerpnięto z raportów publikowanych na stronach Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego (PZPM) na podstawie Centralnej Ewidencji Pojazdów(CEP). Pomimo iż dołożyliśmy wszelkich starań, aby przygotować rzetelne materiały, nie ponosimy jednak odpowiedzialności za dokładność zapisów zawartych w CEP. Tradycyjnie prosimy więc o potraktowanie tych danych jako informacyjne, mające na celu ukazanie głównych trendów, a nie jako szczegółowych wyników sprzedaży.
Wyraźne ożywienie rynku
Transport autobusowy w Unii Europejskiej w 2023 r. najwyraźniej zaczął powoli odradzać się po załamaniu przewozów pasażerskich, jakie nastąpiło po wybuchu pandemii koronawirusa. W 2023 r. na terenie UE zarejestrowano 32 593 autobusy i autokary> 3,5 t dmc.– było to o 19,4% więcej niż w 2022 r. Autobusowym liderem unijnego rynku pozostaje Francja – klienci odebrali tam 6125 nowych pojazdów (+4,1% r/r). W Niemczech liczba rejestracji wyniosła 5493 (+12,5% r/r), trzecim autobusowym rynkiem w UE są Włochy z 5119 rejestracjami (+56,2% r/r).
Na znajdującym się na 5. pozycji za Hiszpanią (3679 szt., +56,2% r/r) rynku polskim w ubiegłym roku zarejestrowano 1821 nowych autobusów i autokarów – to 59,7% więcej niż w 2022 r.Liczby te uwzględniają również minibusy budowane na podwoziach samochodów dostawczych (< 8 t dmc.). Tak wyraźny wzrost liczby rejestracji w Polsce oznacza, że rynek przewozów pasażerskich – zwłaszcza międzymiastowych i turystycznych – otrząsnął się już z pandemii. Rezultat z 2020 r. (1495 szt.) został przekroczony!
Cieszy wzrost sprzedaży w segmencie autokarów i autobusów międzymiastowych, który podczas pandemii ucierpiał najbardziej. Wciąż jednak do „normalnych” wyników z lat 2018–2019 jeszcze trochę brakuje – w 2018 r. zarejestrowano bowiem w Polsce 2687 nowych autobusów > 3,5 t dmc., w 2019 r. było to 2471 szt. Warto zwrócić uwagę, że w 2023 r. polscy przewoźnicy zaimportowali rekordową liczbę 4096 używanych autobusów – było to o 18,6% więcej niż w 2022 r. (3454 szt.). Tak wysoki import pojazdów używanych ma oczywiście negatywny wpływ na sprzedaż pojazdów nowych, przede wszystkim w grupie autobusów międzymiastowych i turystycznych. W 2023 r. zarejestrowano 1758 używanych autobusów międzymiastowych, a tylko 72 nowe oraz 900 używanych autokarów wobec 244 nowych.
Alternatywne napędy w natarciu
Ze statystyk ACEA wynika, że w 2023 r. w państwach UE zarejestrowano w sumie 5166 autobusów z bateryjnym napędem elektrycznym i hybrydy plug-in, 4165 hybrydowych spalinowo-elektrycznych oraz 2941 autobusów z wodorowym ogniwem paliwowym (FCEV), z silnikami zasilanymi gazem ziemnym, LPG i innymi paliwami. Liczba rejestracji autobusów z silnikami spalinowymi zasilanymi olejem napędowym wyniosła 20 321. W Polsce w 2023 r. liczby rejestracji wyniosły odpowiednio: 357 autobusów elektrycznych i hybryd plug-in (+176,7% r/r), 111 pojazdów hybrydowych (+236,4% r/r), 121 autobusów FCEV, gazowych i zasilanych innymi paliwami (+89,1% r/r) oraz 1232 autobusy z konwencjonalnymi silnikami Diesla (+107,2% r/r). Strukturę rejestracji autobusów nowych na terenie UE i w Polsce przedstawiono na wykresie 1.
Wykres 1. Struktura rejestracji autobusów nowych > 3,5 dmc. na terenie UE i w Polsce z podziałem na rodzaj napędu;
Legenda: BEV – bateryjny napęd elektryczny, PHEV– hybryda plug-in, HEV – hybryda spalinowo-elektryczna, Pozostałe – wodorowe ogniwo paliwowe (FCEV), zasilane gazem ziemnym CNG/LNG, zasilane LPG, Diesel – silnik spalinowy zasilany oleje napędowym
Fig. 1. Structure of registrations of new buses > 3.5 GVW in the EU and Poland divided by the type of propulsion;
Legend: BEV – batteryelectric, PHEV– plug-in hybrid, HEV – hybridelectric, Pozostałe – fuel cel (FCEV), CNG/LNG, LPG, Diesel – Diesel ICE
Na polskich drogach zauważyć można elektryczne autobusy pochodzące w sumie od 26 różnych producentów. Wiodącym pośród nich jest oczywiście Solaris – w 2023 r. zarejestrowano 648 autobusów elektrycznych tej marki. Rejestracje elektrycznych autobusów marki MAN to 77 szt., Ursus – 68, Yutong – 58, Volvo – 40, Mercedes-Benz – 38, Autosan – 16.
W dalszym ciągu głównym czynnikiem stymulującym popyt na autobusy zeroemisyjne w polskich jednostkach samorządu terytorialnego stanowią przepisy Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, natomiast czynnikiem umożliwiającym realizację tych inwestycji przez jednostki samorządu terytorialnego jest rozbudowany system wsparcia rozwoju zeroemisyjnego transportu publicznego oparty na środkach finansowych pochodzących zarówno ze źródeł unijnych, jak i ze środków krajowych.
Liderzy bez zmian
Najczęściej rejestrowano w Polsce autobusy, mini- i midi busy marki Mercedese-Benz (684 szt., + 73,2 r/r) – statystyki obejmują tu zabudowane podwozia rejestrowane pod inną marką. Zarejestrowano również 400 nowych Solarisów – było to o 66% więcej niż w 2022 r. Na podium jest również Iveco z 182 rejestracjami (+130,4% r/r). Odnotujmy także 179 rejestracji nowych autobusów MAN Truck & Bus (spadek o 19,7% r/r) oraz 74 pojazdy marki Autosan (+117,6% r/r). Pojazdy pozostałych marek to 302 szt. (+79,8% r/r). Graficznie prezentujemy to na wykresie 2.
Wykres 2. Rejestracje nowych autobusów, autokarów i minibusów > 3,5 t dmc. w Polsce w 2023 r.
Fig. 2. Registrations of new buses, coaches and minibuses > 3,5 GVW in Poland in 2023
Struktura rejestracji dla autobusów > 8 t dmc. przedstawia się następująco: 848 autobusów miejskich (udział 71,5%), 72 międzymiastowe (6,1%), 244 autokary turystyczne (20,6%), 5 autobusów szkolnych (0,3%) oraz 17 pojazdów klasyfikowanych jako inne.
Opracowanie: Dariusz Piernikarski
