Firma Oponiarska Dębica SA to wiodący na polskim rynku producent opon do samochodów osobowych, dostawczych i ciężarowych. Korzystając z zaproszenia firmy Goodyear, byliśmy tam z wizytą.
Dębicka fabryka opon w kwietniu 2024 r. świętowała 85-lecie istnienia. To bardzo bogata historia przemian i rozwoju. Firma Oponiarska Dębica jest częścią Goodyear Tire & Rubber Company – to największy zakład koncernu w Europie. Powstają tu opony osobowe i ciężarowe takich marek, jak Dębica, Goodyear, Dunlop, Fulda i Sava.
>>> O optymalizacji produkcji w zakładzie w Dębicy z tym linku <<<
Historia…
Wszystko zaczęło się w 1937 r. od decyzji o wzniesieniu fabryki jako ważnego elementu Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP). Uroczyste otwarcie zakładu pod nazwą Fabryka Gum Jezdnych Stomil odbyło się 4 kwietnia 1939 r. Początkowo produkowano tam opony głównie na potrzeby polskiej armii. Wojna przerwała rozwój przedsiębiorstwa, jednak już niedługo po jej zakończeniu zakład szybko wrócił na ścieżkę rozwoju, wnosząc istotny wkład w rozwój motoryzacji. Należało sprostać szybko rosnącemu zapotrzebowaniu na ogumienie, a więc konieczne stało się zwiększenie produkcji. Aby to osiągnąć, prowadzone były duże inwestycje, zmieniano technologie produkcji, zbudowano kilka dużych obiektów, zakupiono także nowocześniejsze maszyny i urządzenia.
W sierpniu 1972 r. z taśm produkcyjnych w Dębicy zjechały pierwsze polskie opony radialne przeznaczone do samochodów osobowych (D-90), których rzeźba bieżnika pozwalała na eksploatację jesienią, wiosną i latem. Innym ważnym symbolem rozwoju Dębicy była opona Stomil D124 do Fiatów 126p i 125p. Już w latach siedemdziesiątych ub. w. rozpoczęto produkcję opon zimowych, chociaż boom na ten rodzaj ogumienia zaczął się dopiero w latach dziewięćdziesiątych, co skłoniło spółkę do uruchomienia w 1994 r. produkcji opon zimowych nowego rodzaju pod nazwą Dębica Frigo. Kolejne generacje tej opony powstają do dziś, spotykając się z uznaniem kierowców.
Ważny w historii Firmy Oponiarskiej Dębica był rok 1991, kiedy rozpoczął się pierwszy etap prywatyzacji, czyli przekształcenie w jednoosobową Spółkę Skarbu Państwa. Pierwsze notowanie akcji Spółki na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych odbyto się 24 listopada 1994 r. Momentem przełomowym było nabycie strategicznego pakietu akcji przez amerykańskiego inwestora, koncern Goodyear Tire & Rubber Company w grudniu 1995 r., który poprzez Goodyear Holding z siedzibą w Luksemburgu posiada ok. 87,25% kapitału zakładowego spółki i jest inwestorem strategicznym. Na przestrzeni lat Goodyear zainwestował w rozwój Firmy Oponiarskiej Dębica ponad 500 mln dolarów, zapewniając dostęp do nowoczesnego zaplecza technologicznego i autorskich innowacji.
Będąc częścią Goodyear Tire & Rubber Company, fabryka w Dębicy korzysta z zaplecza technologicznego, innowacji oraz know-how, jakie oferuje jeden z globalnych liderów produkcji opon. Pozwoliło to fabryce na unowocześnienie produkcji i rozszerzenie portfolio opon o nowe marki – w portfolio produkcyjnym znajdują się takie marki, jak Dębica, Goodyear, Dunlop, Fulda, Sava, a także nowe rozmiary i opony z nowych segmentów. Produkcję opon ciężarowych rozpoczęto w 1996 r.. To z upływem czasu umocniło pozycję zakładu na polskiej i europejskiej mapie. Obecnie produkowane w Dębicy opony trafiają do 59 krajów.
… i dzień dzisiejszy
Fabryka zajmuje powierzchnię 560 tys. m2 (56 ha), z czego pod dachem znajduje się ponad 170 tys. m2. Produkcja odbywa się w kilku ciągach technologicznych, w których wytwarzane są: opony do samochodów osobowych i ciężarowych, gumowe mieszanki oraz części zamienne, a także membrany wulkanizacyjne. Podążając za rynkowymi trendami, FO Dębica rozwija produkcję opon osobowych w większych rozmiarach, takich jak 18 i 19 cali, co wynika między innymi z silnego rozwoju segmentu SUV.
Przed pożarem, który miał miejsce w sierpniu 2023 r., produkowano do 15 mln opon rocznie, obecnie poziom produkcji jest niższy. Dla porównania skali: całkowity potencjał rynku polskiego oceniany jest na 15–16 mln opon rocznie, uwzględniając w tym tanie opony importowane z Dalekiego Wschodu. Ponad 80% produkowanych w Dębicy opon trafia na eksport. Pożar spowodował utratę 45% ówczesnych zdolności produkcyjnych, wstrzymano produkcję opon osobowych, opony ciężarowe produkowano bez zakłóceń. Wstępna wycena szkód majątkowych była szacowana na 230−270 mln. W ciągu czasu krótszego niż miesiąc udało się przywrócić 15%. Zakłada się, że pełną wydajność fabryka odzyska w IV kwartale br. Dokonano odbudowy spalonej hali, instalowane są tam nowe maszyny, prace przebiegają w bardzo szybkim tempie.
Dębicka fabryka jest obecnie największą fabryką Goodyeara w Europie i jedną z trzech największych na świecie. W Polsce marka Dębica od lat lokuje się na podium wśród najbardziej rozpoznawalnych marek oponiarskich. Potwierdza to np. badanie IPSOS z 2022 r., w którym poziom rozpoznawalności marki wśród respondentów wyniósł 85%, a chęć zakupu opon marki Dębica zadeklarowało aż 39% konsumentów. Dla marki budżetowej – bo tak pozycjonowane są opony Dębica – to bardzo dobry wynik.
Wśród producentów samochodów osobowych, którzy opony wyprodukowane w FO Dębica wybierają na pierwszy montaż w swoich samochodach, znajdują się m.in. VW, Ford. Fiat, Citroёn, Skoda, Toyota, Nissan, Audi, BMW. Współpraca z czołowymi producentami samochodów jest niewątpliwie potwierdzeniem stabilnej jakości opon powstających w Dębicy. Opony te trafiają zarówno na bardzo prestiżowe modele, jak i montowane są w „zwyczajnych” pojazdach. Udział marki Goodyear w segmencie opon ciężarowych jest wysoki – wyższy niż w segmencie osobowym. W segmencie ciężarowym ok. 20% produkowanych w Dębicy opon trafia na rynek polski.
Rola, jaką odgrywa fabryka w lokalnej społeczności, jest bardzo istotna – to nie tylko jeden z największych pracodawców w regionie, ale także podmiot gospodarczy aktywnie angażujący się w różne prospołeczne działania. Fabryka w Dębicy jest od dekad instytucją ważną dla miasta i regionu, a także miejscem pracy całych pokoleń mieszkańców Podkarpacia. Przedsiębiorstwo zatrudnia obecnie ponad 3000 osób, w ostatnim czasie rozpoczęto zwiększanie zatrudnienia o kolejne 200 osób. Firma stara się być dobrym sąsiadem i aktywnym uczestnikiem życia lokalnej społeczności, dlatego współpracuje z miejscowymi partnerami i wspiera pracowników zaangażowanych w wolontariat służący najbliższemu otoczeniu. Na terenie fabryki realizowane są staże zawodowe dla uczniów z lokalnych szkół, działa także program stypendialny. W ramach realizowanej przez Goodyear na całym świecie strategii Better Future pracownicy fabryki działają jako ochotnicy na rzecz m.in. lokalnych szkół i przedszkoli. W fabryce od lat funkcjonuje też klub honorowych krwiodawców, którzy regularnie oddają krew na potrzeby miejscowego szpitala.
Firma Oponiarska Dębica kładzie duży nacisk na zrównoważony rozwój, co potwierdza, przygotowując właśnie raport ESG (Environmental, Social Responsibility and Corporate Governance) w oparciu o unijną dyrektywę o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD). Notowana na warszawskiej giełdzie FO Dębica SA znalazła się w gronie pierwszych polskich firm, które tworzą ten raport standaryzujący działania na rzecz środowiska, społeczności i ładu korporacyjnego – jego celem jest zwiększenie przejrzystości i porównywalności działań spółek w tych obszarach.
Priorytety
Priorytetową zasadą obowiązującą na terenie fabryki jest bezpieczeństwo pracowników. Oznacza to stałą obserwację wszystkich procesów i gdy zauważane są niedociągnięcia, które mogłyby mieć wpływ na bezpieczeństwo, podejmowanie natychmiastowych działań zaradczych. W ciągu ostatnich dwóch lat podjęto wiele działań optymalizacyjnych, czego skutkiem było nie tylko podniesienie poziomu bezpieczeństwa, ale także udało się poprawić wydajność produkcji. Całkowite wyeliminowanie wypadków przy pracy jest bardzo ambitnym założeniem. Na to szczególną uwagę zwracają nie tylko pracownicy, ale również klienci. Trzeba dodać, że działania w tym kierunku cieszą się bardzo dużym wsparciem ze strony załogi.
Kolejnym priorytetem jest troska o klienta. Jeśli w FO Dębica nie byłyby produkowane opony o najwyższej możliwej jakości, wpłynęłoby to niekorzystnie na pozycję rynkową koncernu Goodyear i osłabiło sprzedaż opon poszczególnych marek – zarówno tych premium, jak i budżetowych. Zorientowanie na biznes oznacza stałą obserwację różnych wskaźników jakościowych i stałe dążenie do zwiększania ich wartości.
W zakładzie podejmowane są liczne działania ukierunkowane na zmniejszenie zużycia energii, zakłada się, że w ciągu najbliższych 10–15 lat stanie się neutralna emisyjnie. Strategia działania zakładu na najbliższe 3–5 lat opiera się na 5 podstawowych kierunkach. Są to: ludzie, jakość, dostawy, cyfryzacja oraz obniżanie kosztów i strat operacyjnych. W obszarze produkcji zakłada się zwiększenie wydajności w zakresie produkcji najbardziej rentownych obecnie opon o rozmiarach 17–18 cali. Obecnie stanowią one ok. 20% produkcji, w planach jest uzyskanie udziału na poziomie do 50%.
Autor: Dariusz Piernikarski
