Solaris Urbino 18 hydrogen – przegubowy wodorowiec

Solaris Urbino 18 hydrogen to niskopodłogowy autobus przegubowy o długości 18 m, stanowiące bezpośrednie źródło energii wodorowe ogniwo paliwowe ma moc 100 kW, na pokładzie znajduje się do 51,2 kg wodoru, co pozwala na uzyskanie zasięgu do 350 km (fot. Solaris Bus & Coach)

14 września br. odbyła się światowa premiera przegubowego autobusu Solaris Urbino 18 hydrogen.

Urbino 18 hydrogen to już drugi, po wprowadzonym w 2019 r. Urbino 12 hydrogen, autobus wodorowy w bezemisyjnym portfolio Solarisa. Podobnie jak w przypadku krótszej wersji również w tym pojeździe głównym źródłem energii jest wodorowe ogniwo paliwowe. 18-metrowy model jest odpowiedzią na coraz większe zapotrzebowanie rynku na tego typu pojazdy. To także wyraz zaangażowania Solarisa w rozwój bezemisyjnych rozwiązań i chęć zapewniania klientom jak największego wyboru ekologicznych rozwiązań w obszarze transportu miejskiego.

fot. Solaris Bus & Coach
Tankowanie wodoru (fot. D. Piernikarski)

Ogniwo paliwowe w akcji
Sercem Urbino 18 hydrogen jest najnowocześniejsze dostępne na rynku ogniwo wodorowe. W ogniwie wodór przekształcany jest w energię elektryczną, przekazywaną następnie do układu napędowego. Pojazd nie ma klasycznej komory silnika, ponieważ został wyposażony w napęd modułowy. Zaoszczędzone w ten sposób miejsce (nie ma tylnej wieży) pozwoliło na zwiększenie pojemności pasażerskiej. Co więcej, dzięki eliminacji komory silnika poszerzyła się również przestrzeń na dachu pojazdu, gdzie zamontowano kompozytowe, lekkie butle (8 butlach pod ciśnieniem 350 bar). Zastosowanie napędu modułowego ułatwi z kolei serwisowanie pojazdu, gdyż główne elementy układu napędowego dostępne są z poziomu podłogi. Energia elektryczna wytworzona w ogniwie jest przekazywana bezpośrednio do układu napędowego. Zastosowane w pojeździe baterie Solaris o pojemności ok. 60 kWh pełnią funkcję wspomagającą, np. podczas przyspieszania, wykorzystywane są także do rekuperacji. Proces zatankowania zbiorników wodoru do pełna zajmuje ok. 10 minut.

W zależności od konfiguracji i wyposażenia Solaris Urbino 18 hydrogen zabiera do 140 osób przy maksymalnie 53 miejscach siedzących (20 dostępnych z niskiej podłogi) (fot. Solaris Bus & Coach)

Dzięki zastosowanej technologii wodorowej oraz zwiększonej liczbie nowych i lekkich zbiorników na wodór Urbino 18 hydrogen doskonale sprawdzi się na długich trasach. Na jednym tankowaniu będzie mógł pokonać ok. 350 km w różnych warunkach pogodowych. W zależności od konfiguracji, na jego pokładzie może podróżować nawet 140 osób. Najnowszy model może być również homologowany w klasie II, co umożliwia obsługę tras międzymiastowych.

Klimatyzacja miejsca pracy kierowcy realizowana jest z przestrzeni pasażerskiej, pracę ułatwia pulpit z czytelnymi panelami dotykowymi (fot. Solaris Bus & Coach)

Pierwsze dostawy osiemnastometrowego przegubowca mogą nastąpić już w drugim kwartale 2023 r. Klienci będą mieli możliwość dostosowania pojazdu do indywidualnych potrzeb. Autobus będzie dostępny w czterech wariantach układu drzwi (patrz skrócone dane techniczne). Standardowym rozwiązaniem w nowym modelu będzie system klimatyzacji przestrzeni pasażerskiej z funkcją grzania pompą ciepła, która do uzyskania odpowiedniej temperatury wnętrza wykorzystuje ciepło pochodzące z otoczenia. Klimatyzacja miejsca pracy kierowcy realizowana jest z przestrzeni pasażerskiej. W ramach dodatkowych funkcjonalności klienci będą mogli wybrać m.in. rozwiązania z zakresu ADAS, czyli automatycznych systemów wsparcia kierowcy, takich jak MirrorEye czy Mobileye Shield+.

W Urbino 18 hydrogen zainstalowano zaawansowane systemy wsparcia kierowcy. Są to m.in. MirrorEye i Mobileye Shield + monitorujące otoczenie wokół pojazdu i informujące o zagrożeniach związanych z obecnością pieszych czy rowerzystów (fot. D. Piernikarski)

Urbino 18 hydrogen – podstawowe dane techniczne
Solaris Urbino 18 hydrogen to niskopodłogowy autobus przegubowy o długości 18 000 mm, szerokości 2550 mm i wysokości 3300 mm oraz 29 t dmc. Rozstaw osi wynosi 5900/6000 mm. W standardowej wersji układ drzwi to 2-2-2-0, opcjonalnie pojazd można zamówić z układem 1-2-2-0, 1-2-2-2 lub 2-2-2-2. W zależności od konfiguracji i wyposażenia autobus zabiera do 140 osób przy maksymalnie 53 miejscach siedzących (20 dostępnych z niskiej podłogi).

Na terenie Unii Europejskiej działa już 230 stacji tankowania wodoru, w Polsce autobusy Solaris Urbino 12 hydrogen tankowane są wodorem w zajezdniach w Krakowie i Koninie. Na zdjęciu widoczna jest stacja tankowania w zajezdni MPK w Krakowie (fot. D. Piernikarski)

Stanowiące bezpośrednie źródło energii wodorowe ogniwo paliwowe ma moc 100 kW, wspomagające pracę silnika elektrycznego baterie Solaris mają pojemność ok. 60 kWh. Autobus przewozi sprężony do 350 bar wodór w butlach kompozytowych (typ 4) o konfiguracji 5×312 l i 3×190 l. Zostały one umieszczone na dachu w tylnej części pojazdu, a zgromadzony w nich wodór to w sumie ok. 51,2 kg. Zasięg operacyjny, w zależności od natężenia ruchu, topografii terenu i warunków pogodowych to 350 km. Za napęd odpowiada centralny silnik elektryczny połączony krótkim wałem z portalową osią napędową. Tankowanie wodoru umożliwia standaryzowane złącze nad przednią osią – w zależności od infrastruktury proces ten może trwać tylko 10 min. Komunikację między stacją ładowania a autobusem zapewnia złącze IrDA (podczerwień).

Za bezpieczeństwo instalacji wodorowej odpowiada specjalny system monitoringu wyposażony w wiele zaawansowanych czujników mierzących w wielu punkach ciśnienie, temperaturę, są także czujniki przyspieszeń (w wypadku kolizji następuje odcięcie wypływu wodoru ze zbiorników), 5 detektorów wodoru, zawory upustowe eliminujące potencjalne wycieki gazu oraz zawory typu TPRD, których zadaniem jest stopniowe uwalnianie wodoru do atmosfery w przypadku nadmiernego wzrostu ciśnienia lub temperatury w butlach.

Komfort jazdy zapewnia układ klimatyzacji z CO2 jako czynnik roboczy, za ogrzewanie odpowiada pompa ciepła, opcjonalnym wyposażeniem może być klimatyzacja z napędem elektrycznym. Zaawansowane systemy wsparcia kierowcy to m.in. MirrorEye, Mobileye Shield + – są to systemy monitorujące otoczenie wokół pojazdu i informujące o zagrożeniach związanych z obecnością pieszych czy rowerzystów. Pracę kierowcy ułatwia również pulpit dotykowy.

Opracowanie Dariusz Piernikarski

Po miastach europejskich jeździ 310 autobusów z wodorowym ogniwem paliwowym, z czego 70 z nich to modele Solaris Urbino 12 hydrogen użytkowane przez 20 klientów. Warto dodać, że Solaris ma już zamówienia na kolejnych 100 autobusów tego typu, ich dostawy zakończą się w 2023 r. (fot. D. Piernikarski)