Renault Trucks elektryfikuje polski transport komunalny

Renault Trucks D Wide E-TECH (fot. K. Biskupska)

Renault Trucks ma w swojej ofercie pełną gamę seryjnie produkowanych pojazdów elektrycznych E-Tech, począwszy od dostawczego Mastera, poprzez dystrybucyjne modele D oraz D Wide, a na ciężkich modelach gamy T i C skończywszy. Dużą popularnością cieszą się elektryczne podwozia D Wide E-Tech wykorzystywane w transporcie komunalnym.

Zgodnie z założeniami Programu Rozwoju Elektromobilności samorządy muszą dążyć do zrównoważonego rozwoju transportu komunalnego i tym samym do zmniejszenia liczby pojazdów z napędem konwencjonalnym w miejskich flotach. Alternatywy są dwie. Pierwszą z nich jest wykorzystanie samochodów wyposażonych w silniki spalinowe zasilane sprężonym/ skroplonym gazem ziemnym CNG/LNG lub jeszcze lepiej – bioCNG/bioLNG. Druga opcja to zainwestowanie w zeroemisyjne samochody ciężarowe z akumulatorowym napędem elektrycznym. W obu tych rozwiązaniach można skorzystać z bogatej oferty Renault Trucks – my skoncentrujemy się na pojazdach elektrycznych.

Renault Trucks jest obecnie jedynym producentem oferującym mobilność elektryczną do wszystkich zastosowań: od rowerów towarowych o masie 650 kg po 44-tonowe ciągniki elektryczne i ciężarówki budowlane (fot. Renault Trucks)

W czołówce europejskiej elektromobilności
W 2022 r. zarejestrowano 1041 nowych samochodów ciężarowych z napędem elektrycznym segmentu średniego i ciężkiego (> 16 t dmc.). Tym samym europejski rynek wzrósł o 200%. 24,2% zarejestrowanych w Europie elektryków miało na masce logo Renault Trucks – producent przekazał klientom 379 pojazdów Renault Trucks E-Tech D i D Wide. Renault Trucks sprzedało w 2022 r. także 268 elektrycznych samochodów dostawczych Master E-Tech. Francuski producent do końca 2022 r. otrzymał ponad 1700 zamówień na pojazdy elektryczne, tak więc intensywność dostaw nie spada także w 2023 r. W październiku 2022 r. w fabryce Renault Trucks w Blainville-sur-Orne świętowano wyprodukowanie tysięcznej ciężarówki elektrycznej.

Wśród dużych klientów Renault Trucks, którzy w bieżącym roku realizowali swoją transformację w kierunku elektromobilności, można wymienić np. francuską firmę logistyczną XPO (zamówiono 100 dystrybucyjnych modeli D E-Tech w wersjach 16- oraz 19-tonowych), miasto Barcelona (zamówienie na 73 elektryczne pojazdy do wywozu śmieci i czyszczenia ulic), Coca-Cola (30 elektrycznych ciężarówek w Belgii) oraz firma komunalna Sepur, która niedawno rozpoczęła eksploatację 18 śmieciarek Renault Trucks D Wide E-Tech w 13. dzielnicy Paryża.

fot. Renault Trucks

Elektryczne ciężarówki klientów Renault Trucks przejechały już łącznie 4 mln km, co oznacza oszczędność 3200 t CO2. Do 2030 r. 50% pojazdów sprzedawanych przez Renault Trucks będzie miało napęd wyłącznie elektryczny. Od 2040 r. Renault Trucks będzie wprowadzać na rynek tylko ciężarówki w 100% wolne od paliw kopalnych.

Gama Renault Trucks E-Tech w skrócie
Dostawczy model Renault Trucks Master E-Tech oferowany jest jako furgon, podwozie lub platforma z kabiną o 3,1 t lub 3,5 t dmc. Są to pojazdy przeznaczone typowo do użytku miejskiego i dostaw ostatniej mili. Silnik elektryczny o mocy trwałej 57 kW i momencie obrotowym 225 Nm zasilany jest z akumulatorów litowo-jonowych o pojemności 52 kWh. Zasięg pojazdu dochodzi do 200 km (wg testu WLTP). Master E-Tech dostępny jest w 3 wariantach długości (rozstawów osi), w wersji furgon – w 2 wariantach wysokości nadwozia. Fabrycznie wyposażone wersje komunalne to np. wywrotka do wywozu odpadów w workach ładowanych ręcznie, np. z koszy ulicznych. Akumulatory elektrycznego Mastera E-Tech mogą być ładowane prądem przemiennym AC o mocy do 7 kW lub stałym DC o mocy 22 kW.

3,5-tonowy Renault Trucks Master E-Tech L2H2 ma rozstaw osi 3682 mm, ładowność 1321 kg i jest napędzany przez silnik elektryczny o mocy 57 kW i momencie obrotowym 225 Nm, zasilany z akumulatorów litowo-jonowych o pojemności 52 kWh. Zasięg pojazdu sięga 120 km (fot. Renault Trucks Polska)

Gama elektrycznych ciężarówek dystrybucyjnych i komunalnych Renault Trucks E-Tech obejmuje obecnie samochody z rodziny D oraz D Wide o rozstawach osi od 3900 mm do 6800 mm. Oferta obejmuje również pojazdy z kabinami niskowejściowymi, chętnie wykorzystywanymi w zastosowaniach komunalnych. Renault Trucks D E-Tech to 2-osiowy samochód ciężarowy o 16 t (17 t) dmc. zaprojektowany z myślą o dystrybucji towarów w miastach. Nadaje się do tradycyjnych zadań dystrybucyjnych i jest dostępny w różnych typach nadwozi. Wszystkie modele dystrybucyjne dostępne są z opcją zasilania agregatu chłodniczego (jeśli występuje) bezpośrednio z akumulatorów trakcyjnych.

Renault Trucks D E-Tech 4×2 o 16 t dmc. (dopuszczenie 16,9 t dmc.) z zabudową furgonową i tylnym podestem załadowczym to samochód przeznaczony do realizacji typowych miejskich zadań dystrybucyjnych (fot. D. Piernikarski)

Renault Trucks D Wide E-Tech o dopuszczalnej masie całkowitej wynoszącej w wersji 2-osiowej 18 t (19 t) lub 26 t (27 t) w wersji 3-osiowej (6×2) to idealny samochód ciężarowy do transportu towarów w obszarach podmiejskich i do zbiórki odpadów, z ładownością porównywalną z ciężarówką z silnikiem Diesla.

W wykorzystywanych jako pojazdy do zbiórki odpadów modelach 3-osiowych źródłem energii są 4 pakiety akumulatorów niklowo-manganowo-kobaltowych NMC, każdy o pojemności 66 kWh, co daje łącznie 264 kWh. Akumulatory zasilają 2 silniki elektryczne z magnesami trwałymi o łącznej mocy maksymalnej 370 kW (moc ciągła 260 kW) i maksymalnym momencie obrotowym 850 Nm.
Z silnikami współpracuje skrzynia biegów o 2 przełożeniach, połączona wałem napędowym ze standardowym tylnym mostem. Ładowarka pokładowa pozwala na ładowanie akumulatorów prądem przemiennym 400 V AC o mocy do 22 kW – czas ładowania to ok. 8 h lub prądem stałym 600 V DC o mocy do 150 kW – w tym przypadku czas wymagany do pełnego naładowania nie przekracza 2 h.

24-voltowe akumulatory konwencjonalne zasilają osprzęt pokładowy, czyli m.in. 2 sprężarki powietrza, hydrauliczną pompę układu skrętu osi, pompę cieczy chłodzącej odpowiadającej za chłodzenie/grzanie akumulatorów trakcyjnych, pompę elektrohydraulicznego wspomagania układu kierowniczego, sprężarkę układu klimatyzacji, nagrzewnicę powietrza i wentylatory chłodnicy.
Przystawka odbiory mocy napędzana jest przez silnik elektryczny i generuje ciągły moment 286 Nm (szczytowy 530 Nm) i 69 kW mocy ciągłej (99 kW szczytowej). Dzienna kabina Day Cab w modelu D Wide E-Tech jest taka sama jak w wersji spalinowej. Dla większego komfortu i bezpieczeństwa pracy przednia szyba jest ogrzewana, a prawe drzwi mają u dołu przeszklenie, które ułatwia dostrzeżenie rowerzysty czy przechodnia podczas skrętu i ogranicza ryzyko wypadku. Na tunelu silnika znajduje się dodatkowy fotel z 2-punktowym pasem bezpieczeństwa. Umieszczono go na podwyższeniu, co razem z nieznacznie wnikającą do wnętrza środkową częścią tablicy rozdzielczej zapewnia dużo miejsca na nogi i nawet dłuższe przejazdy nie będą męczące dla siedzącego tam ładowacza.

Ciężka elektryczna śmieciarka na 3-osiowym podwoziu Renault Trucks D Wide Z.E. testowana była w pierwszej połowie 2021 r. w polskich firmach komunalnych w warunkach codziennej eksploatacji. Podwozie to 3-osiowy samochód ciężarowy w konfiguracji 6×2 z tylną osią skrętną o 27 t dmc. i rozstawem wynoszącym 3900 mm (fot. Renault Trucks Polska)

W pierwszym kwartale 2023 r. rozpoczęto sprzedaż dwóch nowych modeli: Renault Trucks T E-Tech dla transportu regionalnego i C E-Tech dla branży budowlanej. Te pojazdy segmentu ciężkiego są napędzane przez 2 lub 3 silniki elektryczne o łącznej mocy do 490 kW (666 KM), współpracujące ze zautomatyzowaną skrzynią biegów Optidriver. Renault Trucks T i C E-Tech mają zamontowane od 2 do 6 pakietów akumulatorów litowo-jonowych NMC o pojemności od 360 do 540 kWh. Akumulatory te mogą być w pełni naładowane w ciągu 9,5 h prądem zmiennym (AC) przy mocy ładowania do 43 kW lub w ciągu 2,5 h prądem stałym (DC) o mocy do 250 kW. Deklarowany zasięg to 300 km na jednym ładowaniu i do 500 km przy jednogodzinnym pośrednim szybkim ładowaniu (250 kW), np. w trakcie odbierania pauzy przez kierowcę. Nowe elektryczne samochody ciężarowe oferowane są jako ciągniki siodłowe 4×2 i 6×2, a także jako podwozia 4×2, 6×2 i 8×4.

Model Renault Trucks T E-Tech dla transportu regionalnego (fot. Renault Trucks)

Sztuka konfiguracji
Renault Trucks od dawna ma w ofercie specyfikacje pojazdów przygotowane pod zastosowania komunalne związane ze zbiórką odpadów – samochody te opuszczają fabrykę z niezbędnym wyposażeniem. Dotyczy to oczywiście także modeli z napędem elektrycznym. Fabryczna konfiguracja elektrycznego podwozia komunalnego jest o tyle istotna, że kluczowe elementy układu napędowego, takie jak akumulatory trakcyjne, układy elektroniki mocy czy elementy układu chłodzenia umieszczone na ramie pojazdu w żadnym wypadku nie mogą być przenoszone. Niezależnie od rodzaju napędu podczas konfiguracji podwozia uwzględnione zostają również wymagania wszystkich specyficznych dla branży norm przygotowujących podwozie do pracy pod śmieciarką oraz wszystkie dodatki związane z architekturą elektryczną, elektroniczną czy hydrauliczną. Fabryczna konfiguracja komunalna ułatwia pracę firmom montującym zabudowę na tak przygotowanym podwoziu.

Elektryczne śmieciarki Renault Trucks
Pierwsza w Polsce ciężka elektryczna śmieciarka na podwoziu Renault Trucks D Wide Z.E. testowana była w pierwszej połowie 2021 r. w firmach komunalnych w warunkach codziennej eksploatacji. Było to 3-osiowe podwozie D Wide Z.E. 6×2 z tylną osią skrętną o 26 t dmc. (europejskie regulacje pozwalają na podniesienie dopuszczalnej masy całkowitej do 27 t) i rozstawem osi wynoszącym 3900 mm. Zabudowę komunalną przygotowała firma Terberg Matec Polska. Tworzyła ją skrzynia ładunkowa Terberg Olympus 21W o pojemności 21 m3 z automatycznym wrzutnikiem OmniDEKA w wersji elektrycznej. Zasięg tak skonfigurowanej śmieciarki wynosił 100 km, oczywiście w zależności od warunków eksploatacji i warunków otoczenia. Osiągi tego pojazdu sprawdzano w realnych warunkach użytkowania – chodzi zwłaszcza o zasięg operacyjny uzyskiwany na pojedynczym ładowaniu w różnych warunkach topograficznych i pogodowych.
Te pierwsze spotkania z elektryczną śmieciarką zdaniem wszystkich ówczesnych użytkowników wypadły bardzo pozytywnie. W olbrzymim skrócie: prądu nie brakowało nawet podczas pracy w niskich temperaturach zmniejszających pojemność akumulatorów trakcyjnych, ładowność pojazdów nie stanowiła problemu, a załogi śmieciarki były zachwycone cichą i niezwykle płynną jazdą. Można by napisać: pierwsze ziarna zostały zasiane…

Renault Trucks D Wide Z.E. z zabudową Terberg Olympus 21W o pojemności 21 m3 z automatycznym wrzutnikiem OmniDEKA (fot. D. Piernikarski)

Na początku listopada 2022 r. flota pojazdów dolnośląskiej spółki komunalnej ZGK Świebodzice powiększyła się o elektryczną śmieciarkę Renault Trucks D Wide Z.E. Przed zakupem pojazd testowany był przez dwa tygodnie na „pełnym etacie” w lutym 2022 r. Obsługiwał całe miasto, zarówno tereny domków jednorodzinnych i osiedli, jak i trasy bardziej wymagające, np. w zakresie precyzyjnego manewrowania po wąskich uliczkach śródmieścia. Był to pierwszy zarejestrowany w Polsce elektryczny samochód ciężarowy.

Elektryczna śmieciarka D Wide Z.E. w ZGK Świebodzice, pierwszy w Polsce elektryczny samochód ciężarowy (fot. Renault Trucks Polska)

W styczniu 2023 r. do ZGK Bolesław dostarczona została śmieciarka elektryczna Renault Trucks D Wide E-Tech (w międzyczasie cała gama pojazdów elektrycznych Renault Trucks otrzymała oznaczenie E-Tech). Podwozie miało identyczną konfigurację jak śmieciarka przekazana do ZGK Świebodzice. Zabudowę wykonała firma TTCS z Zawiercia. Zastosowano 19-metrowy model Kombi serii 300 z odwłokiem o pojemności 2 m3 z pojedynczym wrzutnikiem sterowanym manualnie. W ZGK Bolesław ładowanie akumulatorów śmieciarki odbywa się przez 32-amperowe przyłącze, co zajmuje ok. 8 h. W firmie wszystkie śmieciarki są wykorzystywane na jednej zmianie i zjeżdżają do bazy najpóźniej o godzinie 16.00. Jest więc sporo czasu na naładowanie pojazdu przed rozpoczęciem kolejnej zmiany i na razie nie ma potrzeby zakupu tzw. szybkiej ładowarki.

Tydzień po oficjalnym przekazaniu śmieciarki elektrycznej do ZGK Bolesław identyczny pojazd, ale z zabudową Farid, zasilił tabor Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych w Rumii. Była to już piąta śmieciarka elektryczna pracująca w Polsce, trzy z nich zostały zbudowane w oparciu o podwozia Renault Trucks D Wide E-Tech. Pojazd wyposażono w jednokomorową zabudowę Farid T1 Plus o pojemności 23 m3 zamontowaną przez firmę GP Truck Trading.

Autor: Dariusz Piernikarski

Elektryczna śmieciarka została wyposażona w koła ze stopów lekkich, które ograniczają masę własną pojazdu. Uwagę zwracają też drzwi typu Vision, niezwykle przydatne podczas pracy w gęsto zaludnionych rejonach (fot. Renault Trucks Polska)