Napęd 4×4 – jak to działa w TGE? MAN TGE 4×4 w terenie

MAN TGE 4x4 może stanowić idealną bazę dla pojazdów przeznaczonych dla branży budowlanej czy komunalnej, a także sprawdzi się w zastosowaniach specjalnych, takich jak np. samochody pogotowia energetycznego czy pojazdy służb mundurowych (fot. D. Piernikarski)

Na początku czerwca uczestniczyliśmy w dynamicznej prezentacji samochodów dostawczych MAN TGE 4×4, którą zorganizowano na profesjonalnym torze off-road w Książu Wielkopolskim, gdzie jeżdżąc w bardziej wymagających warunkach terenowych, mogliśmy sprawdzić możliwości trakcyjne samochodów MAN TGE 4×4.

MAN TGE z napędem 4×4 może stanowić idealną bazę dla pojazdów przeznaczonych dla branży budowlanej czy komunalnej, a także sprawdzi się w zastosowaniach specjalnych, takich jak np. samochody pogotowia energetycznego czy pojazdy służb mundurowych.

Napęd 4×4 stosowany w samochodach MAN TGE 4×4 bazuje na sprzęgle Haldex 5. generacji, także z możliwością blokady mechanizmu różnicowego. Rozwiązanie to jest bardzo przyjazne dla kierowcy, nie wymaga specjalnych umiejętności w zakresie obsługi napędów, każdy kierowca jest w stanie czerpać korzyści z obecności napędu na wszystkie koła, oczywiście przy minimum wiedzy niezbędnej do skutecznej i bezpiecznej jazdy w terenie.

Bezpieczeństwo w razie utraty trakcji: napęd na wszystkie koła w TGE zapewnia niezawodne wsparcie w każdej sytuacji (fot. D.Piernikarski)
Trawersowanie, utrata przyczepności jednego z kół – takie problemy napęd 4×4 ze sprzęgłem Haldex rozwiązuje bez trudu (fot.D.Piernikarski)

4×4 – jak to działa w TGE?
Stały napęd na wszystkie koła jest zapewniany przez przekładnię kątową montowaną w samochodach z napędem na przednią oś. Za przenoszenie napędu na oś tylną odpowiada sprzęgło wielopłytkowe Haldex piątej generacji, wyróżniające się wysoką precyzją działania, kompaktową budową i niewielką wagą. Dzięki obecności sprzęgła Haldex napęd na wszystkie koła w TGE 4×4 można nazwać „inteligentnym”, ponieważ reaguje na aktualną sytuację podczas jazdy i aktywuje się automatycznie. Co ważne, czas reakcji sterowanego elektronicznie sprzęgła Haldex wynosi jedynie 84 milisekundy: pracujące w kąpieli olejowej płytki sprzęgła łączą się w kierunku osiowym i rozdzielają moment obrotowy pomiędzy oś przednią i tylną.

MAN TGE 4×4 umożliwia łatwy zjazd z pochyłości, transport ciężkich ładunków nawet w nierównym terenie nieutwardzonym, a skuteczne hamulce i system kontroli prędkości zjazdu zwiększają poziom bezpieczeństwa przy pokonywaniu przeszkód (fot. D. Piernikarski)

W materiałach producenta czytamy, że zastosowane w TGE rozwiązanie to jedyny układ napędowy na wszystkie koła, uwzględniający pełny zakres parametrów całej sensoryki pojazdu. Sterownik sprzęgła Haldex otrzymuje wszystkie dane i informacje poprzez magistralę CAN i – inaczej niż w przypadku innych rozwiązań z napędem na wszystkie koła – może zostać dowolnie skonfigurowany i/lub zintegrowany ze wszystkimi systemami wspomagającymi jazdę, takimi jak ABS, ESP i ASR. Oznacza to, że np. w przypadku zadziałania systemu ESP lub wykrycia poślizgu na przednich kołach moment obrotowy może zostać płynnie przeniesiony od zera do 100% na oś tylną.

Elastyczny podział momentu obrotowego służy nie tylko trakcji, lecz także może pozytywnie wpłynąć na dynamikę jazdy. Jeśli pojazd 4×4 porusza się po podłożu utwardzonym, napęd na wszystkie koła jest nieaktywny i kierowca może korzystać ze wszystkich zalet napędu na przednią oś − TGE zapewnia wówczas bardzo dobrą, płynną charakterystykę jazdy oraz zużycie paliwa typowe dla samochodów z napędem przednim.

Dzięki połączeniu napędu na przednią oś ze sprzęgłem Haldex podwozie TGE nie ma żadnych ograniczeń pod względem prześwitu podłużnego, a dostępna wysokość przestrzeni ładunkowej i wysokość krawędzi załadunku również pozostaje bez zmian – jest identyczna jak w wersjach z napędem tylnym. Napęd na wszystkie koła daje o sobie znać poprzez niewielkie zwiększenie ciężaru własnego pojazdu o niecałe 100 kg.

Choć TGE 4×4 nie jest samochodem skonstruowanym z myślą o jeździe terenowej, to nawet przy próbach na tzw. wykrzyżowanie osi radził sobie bez problemów (fot. D. Piernikarski)

Napęd na wszystkie koła jest dostępny w wersji fabrycznej w połączeniu z 6-biegową skrzynią biegów lub 8-biegową automatyczną skrzynią biegów. Ta ostatnia zapewnia wysoki poziom komfortu, zwłaszcza podczas jazdy po mieście.

Dzięki włączanej w razie potrzeby blokadzie mechanizmu różnicowego na osi tylnej (opcja) MAN TGE 4×4 zapewnia doskonałą trakcję również podczas jazdy w trudnym terenie. Tym samym można bez problemu dojechać wraz z ładunkiem w miejsca nieosiągalne dla samochodów z napędem na tylne lub przednie koła.

Napęd na wszystkie koła, który z łatwością przejmuje kontrolę nad tylną osią w piasku, na żwirze czy na rolkach stanowiska testowego, wypada bardzo przekonująco; wartość dodana w postaci wyższej stabilności jazdy w porównaniu z czystym napędem na przednie koła jest również argumentem za (fot. D. Piernikarski)

Uterenowiony dostawczak
W odróżnieniu od wielu innych producentów stosujących w swoich samochodach dostawczych silniki Diesla, używane typowo w samochodach osobowych, firma MAN pod maską TGE montuje  silnik wysokoprężny zaprojektowany z myślą o charakterystyce pracy typowej dla samochodów dostawczych, oznaczającej większe obciążenia średnie. Jest to 2-litrowy diesel z podwójną turbosprężarką o maksymalnej mocy 177 KM (130 kW) osiąganej przy 3600 obr/min i maksymalnym momencie obrotowym wynoszącym 410 Nm w zakresie 2500–2000 obr/min.

Z przodu zastosowano niezależne zawieszenie kół (kolumna MacPhersona), z tyłu jest oś sztywna na resorach piórowych. Taka konfiguracja umożliwia bezpieczne i wygodne manewrowanie, na szosie zapewnia bardzo dobre właściwości jezdne – także podczas jazdy z maksymalnym ładunkiem. Przyczynia się do tego progresywna charakterystyka resorów, stabilizatory na obu osiach oraz duża sztywność ramy i nadwozia. Oczywiście na większych nierównościach należy zachować ostrożność, pamiętając, że poruszamy się nie samochodem terenowym, ale dostawczym z napędem na wszystkie koła. Układ kierowniczy ze wspomaganiem elektromechanicznym zapewnia pewne kierowanie pojazdem.

TGE 4×4 w wersji furgon ma ponad 1000 kg ładowności, 3 t uciągu i wyrafinowane wyposażenie; na autostradzie mocny silnik i dobrze skonfigurowany układ przeniesienia napędu pozwalają na rozwinięcie prędkości do 170 km/h, co wiąże się ze zwiększonym zużyciem paliwa, ale jazda ekonomiczna pozwala utrzymać spalanie na poziomie ok. 10 l/100 km (fot. D. Piernikarski)

Jednym zdaniem…
TGE 4×4 to atrakcyjna propozycja stworzona przez MAN dla profesjonalistów, pojazd zdolny zadowolić nawet najbardziej wybrednych także podczas długich podróży.

Autor: Dariusz Piernikarski

Inny niż wszystkie: specjalna, wyprawowa wersja MAN TGE 4×4 (fot. D. Piernikarski)