Najnowszy Mercedes-Benz Actros na drogach szybkiego ruchu i autostradach zużywa nawet o 3% paliwa mniej niż jego poprzednik, a na drogach lokalnych spalanie może maleć nawet o 5%.
Tak duże oszczędności nie byłyby możliwe, gdyby nie zoptymalizowane sterowanie tempomatem, skrzynią biegów i silnikiem realizowane przez system predykcyjnej kontroli układu napędowego PPC (Predictive Powertrain Control), który wraz z wprowadzeniem najnowszego modelu Actrosa został dodatkowo udoskonalony.
PPC jest dostępny dla większości konfiguracji nowego Actrosa i nowego Arocsa. W ostatnim czasie do programu PPC dołączone zostały również pojazdy do transportu ciężkiego do 120 t, pojazdy z napędem na wszystkie koła, dodatkowym napędem hydraulicznym osi przedniej HAD (Hydraulic Auxiliary Drive) lub wyposażone w turbosprzęgło z retarderem TRK (Turbo-Retarder Kupplung).
Do czego służy PPC?
Celem zastosowania systemu PPC jest zawsze maksymalnie paliwooszczędna jazda ciężarówką oraz zapewnienie jak największego wsparcia kierowcy. System ten uwzględnia topografię terenu, przebieg drogi i znaki drogowe. Jego działanie pozwala uniknąć niepotrzebnego hamowania, przyspieszania i zmiany biegów, a ilość wtryskiwanego paliwa jest optymalnie dostosowywana do bieżących warunków pracy silnika.
Wielokrotne testy pokazały, że jazda zestawem z ciągnikiem znajdującym się pod stałą kontrolą PPC jest niemal zawsze bardziej oszczędna niż samodzielne prowadzenie bez aktywacji tego systemu. Oczywiście może się to także udać bardzo doświadczonemu zawodowemu kierowcy, który dobrze zna zarówno trasę, jak i osiągi swojej ciężarówki.
Inteligentny system sterujący tempomatem i skrzynią biegów obniża zużycie paliwa średnio o 5% w stosunku do pojazdów, które nie są wyposażone w PPC. System ten został w 2018 r. udoskonalony wraz z wprowadzeniem nowego Actrosa. Zaowocowało to dwoma znaczącymi korzyściami. Po pierwsze możliwa jest teraz oszczędna jazda z PPC także po drogach lokalnych i w ruchu podmiejskim, z możliwością obniżenia zużycia paliwa nawet o 5%. Zwiększono także wydajność systemu na autostradach i drogach szybkiego ruchu – w tym przypadku użycie nowego PPC może zapewnić dodatkową redukcję zużycia paliwa nawet o 1,5% w porównaniu z poprzednią wersją systemu.
PPC na autostradach i drogach szybkiego ruchu
Na autostradach i drogach szybkiego ruchu PPC zmniejsza zużycie paliwa, korzystając z szeregu inteligentnych rozwiązań. Stale optymalizuje sposób wykorzystania funkcji EcoRoll będącej częścią algorytmu sterowania pracą zautomatyzowanej skrzyni biegów, co pozwala na maksymalne wykorzystanie bezwładności pojazdu i toczenie z minimalnym zużyciem paliwa. Rezygnuje z przyspieszania, jeśli ciężarówka może szybko osiągnąć prędkość ustawioną na tempomacie, swobodnie się tocząc. Do automatycznej regulacji prędkości PPC wykorzystuje możliwość zwiększania prędkości na zjazdach ze wzniesień – w tym celu celowo przekraczana jest prędkość zadana tempomatu (histereza górna) na maksymalnie 40 sekund, aby nabrać rozpędu przed kolejnym podjazdem. Natomiast już przed rozpoczęciem zjazdu PPC wybiera dokładnie ten bieg, który zagwarantuje najlepsze wykorzystanie zwalniacza i ochronę hamulca zasadniczego – jest to zaleta szczególnie podczas zjazdu ze wzniesienia ciężarówką wysokotonażową. Z kolei przed podjazdem pod górę system samoczynnie decyduje, o tym, czy celowe jest zredukowanie biegu. Pod koniec podjazdu następuje ponowne dostosowanie mocy, ponieważ przed osiągnięciem szczytu PPC rozpoznaje, czy samochód ciężarowy ma wystarczającą prędkość, aby przetoczyć się przez szczyt. Jeśli tak, system toleruje przejściowo spadek prędkości poniżej tej zadanej na tempomacie.
Dzięki nowej predykcyjnej regulacji odległości system PPC optymalizuje przebieg jazdy również w trybie regulacji odstępu od innych pojazdów. Dzięki sygnałom napływającym z czujników radarowych odległość od poprzedzającego pojazdu jest stale znana i uwzględniana w obliczaniu kolejnych faz toczenia (jazdy) ciężarówki. W ten sposób PPC może optymalnie zaplanować operacje zmiany biegów i regulację prędkości oraz najlepiej jak to możliwe wykorzystać rozpęd samochodu. System umożliwia na przykład odpowiednio wczesne zwiększenie odstępu, gdy poprzedzający pojazd wymusza zmniejszenie prędkości.
PPC na drogach lokalnych
Od czasu modyfikacji systemu, dokonanej wraz z wprowadzeniem nowego Actrosa, inteligentne funkcje PPC na autostradach i drogach szybkiego ruchu mają zastosowanie również na drogach lokalnych. System uwzględnia tu dodatkowo nie tylko podjazdy, szczyty wzniesień i zjazdy, ale także promienie zakrętów, ograniczenia prędkości i regulacje pierwszeństwa przejazdu. Do tej pory stosowanie tempomatu w ruchu lokalnym nie było zalecane, ponieważ zbyt wiele różnych sytuacji powodowało konieczność interwencji kierowcy. Dzięki kolejnym ulepszeniom PPC, kierowcy mogą teraz korzystać z tempomatu także na tych drogach, co znacznie zwiększa komfort jazdy, zmniejsza stres oraz obniża zużycie paliwa. Zaopatrzony w niezwykle dokładne mapy, system PPC z wyprzedzeniem wie o nadchodzących ograniczeniach prędkości i zmianach w trajektorii trasy – zbliżających się zakrętach, rondach i skrzyżowaniach oraz uwzględnia także znaki drogowe: stop czy ustąp pierwszeństwa. Nawet jeśli kierowca nie jest świadomy nadchodzących zmian na drodze, system odpowiednio wcześnie inicjuje toczenie pojazdu (uruchomiona zostaje funkcja EcoRoll), aby zmaksymalizować wykorzystanie energii, lub predykcyjnie dostosowana zostaje prędkość i wybór biegów.
Opracował: Dariusz Piernikarski
