Ponadgabaryty: Transport 65t lokomotywy na Nooteboomie

fot. Nooteboom

W listopadzie 2017 r. miała miejsce wyjątkowa operacja transportowa polegająca na przewiezieniu spalinowej lokomotywy Whitcomb z 1944 r., którą zbudowano dla armii amerykańskiej.

Pojazd został przetransportowany z Antwerpii do muzeum Stoomtrein Goes-Borsele (SGB) w miejscowości Goes. Realizacji tego zadania podjęła się holenderska firma Goud Transport B.V z Waarde. Ważącą 65 t lokomotywę załadowano na zestaw składający się z 4-osiowego ciągnika Scania P450 oraz 4-osiowej niskopodwoziowej naczepy Nooteboom Euro 86-14IFP z 1-osiowym wózkiem typu interdolly. Na pokładzie naczepy i jej rampach najazdowych zamocowano fragmenty torów kolejowych, dzięki czemu rozładunek lokomotywy w Goes odbył się bez użycia ciężkiego żurawia. Obniżyło to znacznie koszt całej operacji.

Na świecie istnieje obecnie prawdopodobnie jedynie 10 lokomotyw Whitcomb, z czego 6 z nich znajduje się w muzeach. Jedyny eksponat na terenie Europy to właśnie lokomotywa przewieziona do muzeum SGB w Goes.

fot. Nooteboom
Więcej o zabytkowym ładunku

W czasie wojny zbudowano w Stanach Zjednoczonych 168 lokomotyw Whitcomb, które po inwazji alianckiej zostały przewiezione do Francji. Tam obsługiwały pociągi z dostawami dla walczącego wojska. Konstrukcja lokomotywy Whitcomb jest naprawdę bardzo prosta, przód i tył są identyczne, pojazd napędzany jest przez 2 silniki Diesla. Wszystkie układy są zdublowane, ponieważ pojazd miał operować w strefie działań wojennych, nawet gdyby 1 z silników lub układów kierowniczych uległ awarii. Większość amerykańskiego sprzętu wojskowego, który po wojnie został pozostawiony w Europie, zezłomowano, na szczęście niektóre z lokomotyw Whitcomb uniknęły tego losu – uznano je najprawdopodobniej za zbyt przydatne i wartościowe. Koleje Holenderskie NS kupiły 20 z nich, jednak zezłomowano je ostatecznie w latach 60.

Muzeum Stoomtrein Goes-Borsele (SGB) od dłuższego czasu poszukiwało takiej lokomotywy i wreszcie odnaleziono jedną na terenie USA. Została ona po wojnie odesłana do USA i do 2007 r. była wykorzystywana przez Lehigh Cement Company w Mason City, Iowa. To całkiem nieźle, jak na pojazd, który został zaprojektowany na 4−5-letni okres eksploatacji. Lehigh Cement Company zdecydowała się zachować pojazd dla przyszłych pokoleń i przekazać go SGB. W Goes lokomotywa Whitcomb zostanie odrestaurowana, przywrócony zostanie jej wygląd z okresu wojny. Oryginalne silniki w międzyczasie zastąpiono dwoma 6-cylindrowymi sinikami Cummins. Zrządzeniem losu zachowały się oryginalne silniki,  odnaleziono również wózki jezdne. Muzeum zamierza odrestaurować lokomotywę dla uczczenia 75. rocznicy wyzwolenia. Muzeum kolejnictwa może zrealizować to zadanie dzięki zebranym w zbiórce publicznej funduszom i pomocy sponsorów.

Opracował: Dariusz Piernikarski